صرفا جهت یادآوری . . .

مجید شهریاری استاد فیزیک دانشگاه شهید بهشتی که مورد ترور عوامل رژیم صهیونیستی و آمریکا قرار گرفت صبح روز 8 آذر ماه سال 89 در بلوار ارتش روبروی داروخانه لشکرک اتومبیلی که شهید شهریاری و همسرش در ان حضور داشتند منفجر شد که در پی این حادثه استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی به شهادت رسید و همسر وی مجروح شد.

این در حالی بود که در همان روز و درست در همان موقع فریدون عباسی استاد دیگر دانشکده هسته ای دانشگاه بهشتی نیز مورد ترور واقع شده بود ولی از این حادثه جان سالم به در برده بود.

شهید شهریاری به همراه شهید داریوش رضایی نژاد از دیگر دانشمندان هسته ای کشورمان که مورد ترور واقع شد و به شهادت رسید در امامزاده صالح مدفون شده اند.

این حادثه در حالی اتفاق افتاد که ایران بعد از بد قولی های غرب توانسته بود با مشاوره اساتیدی همچون شهریاری، علیمحمدی و عباسی به فناوری غنی سازی اورانیوم 20 درصد دست پیدا کند.

سعید جلیلی در این باره گفته بود: وقتی در گفت‌وگوهای ژنو 2 گفتیم اگر سوخت را ندهید خودمان آن را تهیه می‌کنیم، برخی از آنها لبخندی زدند که من آن را فراموش نمی‌کنم، ما گفتیم اگر اینطور است خودمان سوخت را تولید می‌کنیم و این اقدام با ظرفیت دانشمندان و جوانان انجام شد و سوخت 20 درصد تهیه شد که شهید شهریاری نقش ارزشمندی در این راستا داشت اما آنها گفتند تبدیل سوخت به صفحات سوخت کار دیگری است که هر کسی نمی‌تواند آن را انجام دهد تا نهایتا ما در 25 بهمن 90 سوخت 20 درصد را به صفحات سوخت تبدیل کردیم و آن را در راکتور تهران قرار دادیم بنابراین ظرفیت‌هایی برای جمهوری اسلامی فراهم شد و بعد از آن نامه‌نگاری برای شروع گفت‌وگو دنبال شد.

ایران اورانیوم غنی شده 20 درصد را برای تولید رادیو دارو نیاز دارد. اصولا اورانیوم غنی شده برای مصارف نظامی باید به غنای حدود 80 تا 90 درصد برسد. نیت‌خوانی جهت‌دار غربی‌ها بر این مبناست که اگر ایران اورانیوم را تا 20 درصد غنی کند، بیش از آن را هم می‌تواند و این خطرناک است و این درست به این می‌ماند که بگوییم اگر کسی استاد فیزیک شود، شاید بتواند کار‌های بدی هم انجام دهد. جالب این که کشورهای مدعی در این بحث برسابقه بد خود در استفاده نظامی از انرژی هسته‌ای و ضمانت‌های موجود و تعهد ایران به قواعد آژانس چشم فرو می بندند. در حقیقت آنچه باعث شده است ایران نیاز به اورانیوم 20 درصد غنی شده داشته باشد، رآکتورتحقیقاتی تهران است؛ رآکتوری که در سال 1967 توسط ایالات متحده آمریکا در مرکز تحقیقات اتمی تهران ساخته شد.

هسته مرکزی این رآکتور در عمق 8 متری استخری با ظرفیت 500 هزار لیتر قرار دارد که از آب آشامیدنی تهران تأمین می‌شود. این رآکتور علاوه بر امور تحقیقاتی، در امور پزشکی نیز کاربرد دارد و تولیدات آن برای بیماران خاص استفاده می‌شود. در سال 1987 ایران قراردادی با آرژانتین برای تغییر هسته رآکتور و تغییر سوخت آن از اورانیوم 93 درصد به اورانیوم 20 درصد غنی شده امضا کرد.

ارزش این قرارداد 5/5 میلیون دلار بود و پس از آن نیز آرژانتین نزدیک به 116 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد برای ایران فراهم کرد.اینک این سوخت در آستانه تمام شدن است برای همین مقامات مسوول کشور از حدود 3 سال قبل درصدد تهیه اورانیوم 20 درصد و جایگزین کردن آن به عنوان سوخت تازه رآکتور بوده‌اند.

تهیه این سوخت یک امر طبیعی و ساده‌ است که در کشورهای دنیا انجام می‌شود و ایران نیز در دوره دفاع مقدس، در شرایطی که درگیر جنگ تحمیلی بود توانست بسادگی این سوخت را از طریق آرژانتین تهیه کند اما از وقتی که برنامه‌های هسته‌ای ایران دچار مسائل سیاسی شده و غرب با نگاهی کاملا سیاسی و نه فنی با آن برخورد کرد، ‌خرید این سوخت نیز به معضلی برای طرفین تبدیل شده است.

از این‌رو تهران ابتدا درصدد خرید اورانیوم 20 درصد غنی شده در بازارهای جهانی برآمد، اما اعمال فشار غرب بر این روند باعث شد تا تهیه سوخت رآکتور تهران با مشکل مواجه شود. به این‌گونه که غرب خواستار مبادله اورانیوم‌های غنی شده ضعیف ایران با اورانیوم 20 درصد شد. این طرح ابتدا مخالفت تهران را در پی داشت چرا که براساس آن تهران باید بیش از 1000 کیلوگرم اورانیوم 3/5 درصد غنی شده خود را به روسیه منتقل می‌کرد تا یک سال بعد، 120 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد غنی شده را از گروه وین (‌شامل فرانسه، ‌روسیه و آمریکا) دریافت کند. ایران با این طرح مخالفت کرد و در نهایت با تغییراتی که پیشنهاد شد و با پادرمیانی برزیل و ترکیه، قرار شد ایران اورانیوم خود را با درصد غنای پایین در قبال دریافت اورانیوم با درصد غنای 20 درصد به ترکیه ارسال کند.

اما این طرح نیز به‌رغم توافق‌نامه سه‌جانبه‌ای که بین ایران، ‌برزیل و ترکیه منعقد شد و رضایت طرفین معامله را هم با خود به همراه داشت، ‌در میانه راه با مخالفت آمریکا و متحدینش روبه‌رو شد و سرانجام ‌ماجرای تهیه سوخت رآکتور تهران از طریق مبادله، بلاتکلیف باقی ماند. اینک ایران مانده بود و نیازی که رآکتورش به اورانیوم 20 درصد غنی شده برای امور پزشکی دارد. برای همین است که می‌بایست فکری برای آن و نجات جان بیمارانی بکند که زنده ماندنشان وابسته به ادامه فعالیت این رآکتور است، لذا درصدد تهیه سوخت آن یعنی 120 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد غنی شده برآمد زیرا آن‌طور که به نظر می‌آید، تهران باید خودش هم آن را تامین کند.

به گفته علی‌اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی،‌ حدود 50 کیلوگرم از این مقدار توسط دانشمندان هسته‌ای کشورمان تولید شده که این موضوع به تایید بازرسان آژانس اتمی هم رسیده است. به این ترتیب هنوز باید تولیدات اورانیوم 20 درصدی ادامه باید و این روند تسریع شود.

عدم تأمین اورانیوم رآکتور تحقیقاتی تهران توسط گروه وین باعث شده است تا به تولید بیشتر اورانیوم با غنای 20 درصد نیاز داشته باشیم و طرح کنونی ایران برای تسریع بخشیدن به تولیدات اورانیوم با غنای 20 درصد با هدف تأمین سوخت برای رآکتور هسته‌ای تهران است که این خود جلوه‌ای از توانمندی دانشمندان و صیانت و اعمال حقوق هسته‌ای ملت به شمار می‌رود.

منبع:خبرنامه دانشجویان ایران